Omówienie zagadnienia ma również na celu odpowiedzenie na pytanie wielu elektryków-elektromonterów, dla których w dalszym ciągu podział PEN stanowi pewną zagadkę i nie do końca są w stanie poradzić sobie z tym tematem.
Aktualny
Właściwy podział przewodu PEN w układzie sieci TN-C
Układy sieciowe elektroenergetyczne to zorganizowany system przesyłania i rozdziału energii elektrycznej. Jednym z najczęściej spotykanych w Polsce układów jest TN-C. Jego charakterystyczną cechą jest wspólny przewód ochronno-neutralny – PEN. Choć jego stosowanie jest dziś ograniczane, nadal spotyka się go w wielu starszych instalacjach, szczególnie w budynkach mieszkalnych i przemysłowych.
Czym jest układ TN-C
Układ TN-C to jeden z wariantów układu TN (Terra Neutral), gdzie przewód neutralny (N) oraz przewód ochronny (PE) występują jako jeden wspólny przewód – PEN. W takim systemie sieć czteroprzewodowa zawiera trzy fazy (L1, L2, L3) oraz przewód PEN. Układ TN-C nie zapewnia pełnego bezpieczeństwa, dlatego jego modernizacja polega między innymi
na rozdzieleniu przewodu PEN na osobne przewody PE i N, tworząc układ TN-C-S.
Gdzie stosuje się układ TN-C
Układ TN-C był powszechnie stosowany w Polsce do końca lat 90. XX wieku, głównie w budownictwie wielorodzinnym, przemysłowym i komunalnym. Obecnie jego stosowanie jest zabronione w nowo projektowanych instalacjach, lecz nadal funkcjonuje w wielu starszych obiektach, które nie zostały poddane modernizacji.
Podział przewodu PEN – gdzie i kiedy go wykonać
Podział przewodu PEN powinien być wykonany możliwie najbliżej punktu zasilania budynku – najczęściej w głównej rozdzielnicy budynku lub w tablicy mieszkaniowej. Niezwykle ważne jest, by podział odbywał się zgodnie z normami PN-HD 60364 oraz z zachowaniem zasad bezpieczeństwa.
W miejscu podziału należy:
1. Uziemić przewód PEN w odpowiednim punkcie – np. za pomocą uziomu fundamentowego lub zewnętrznego.
2. Zastosować szynę rozdzielczą PE oraz szynę N.
3. Połączyć przewód PEN z szyną PE, a następnie z szyny PE wyprowadzić przewód N do szyny N.
Zapamiętaj!
Po podziale nie wolno łączyć już przewodów PE i N w żadnym innym punkcie instalacji!
Jak wykonać podział przewodu PEN w tablicy mieszkaniowej
1. Upewnij się, że PEN został prawidłowo uziemiony w miejscu podziału.
2. Zamontuj dwie oddzielne szyny w tablicy – jedną do przewodów PE (ochronnych), drugą do N (neutralnych).
3. Podłącz przewód PEN do szyny PE.
4. Z szyny PE wykonaj mostek do szyny N (jedynie w miejscu podziału).
5. Rozdziel przewody instalacyjne – przewody ochronne podłącz do szyny PE, a neutralne do szyny N.
Jeśli przewód PEN ma mały przekrój lub występuje w instalacji, gdzie nie ma poprawnego uziemienia – należy bezwzględnie wykonać odpowiednie pomiary i modernizację instalacji przed dokonaniem podziału.
Znaczenie poprawnego podziału PEN dla bezpieczeństwa
Nieprawidłowo wykonany podział PEN może skutkować poważnymi zagrożeniami:
1. Pojawienie się napięcia na częściach przewodzących dostępnych.
2. Ryzyko porażenia prądem.
3. Nieprawidłowe działanie zabezpieczeń różnicowoprądowych.
Z tego względu każdorazowy podział PEN musi być wykonany przez osobę z odpowiednimi uprawnieniami SEP oraz zgodnie z obowiązującymi normami.
Podobne artykuły
Zobacz również
Zapisz się na newsletter
