Czy w domach jednorodzinnych istnieje konieczność stosowania ochrony przepięciowej?

W normie PN-HD 60364-4-443:2016-03 Instalacje elektryczne niskiego napięcia – Część: 4-443: Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa – Ochrona przed zaburzeniami napięciowymi i zaburzeniami elektromagnetycznymi – Ochrona przed przejściowymi przepięciami atmosferycznymi lub łączeniowymi istnieje dosyć kontrowersyjny zapis dotyczący wymagania ochrony przepięciowej w przypadku budynków jednorodzinnych.

Zapis ten brzmi: „...ochrona przed przepięciem przejściowym nie jest wymagana w przypadku domów jednorodzinnych, jeżeli łączny koszt instalacji elektrycznej poddawanej ochronie jest mniejszy niż 5-krotny koszt SPD umieszczonego w złączu instalacji”.

Do tego akapitu odnosi się jednak uwaga twórców normy stanowiąca, że komitety krajowe mogą modyfikować kryteria dotyczące domów jednorodzinnych albo mogą ich nie stosować. W niektórych krajach komitety usunęły lub zastąpiły wyżej przytoczony akapit wymaganiami regionalnymi.

W załączniku C do arkusza 443 podano informacje dotyczące stosowania odmiennych, krajowych wymagań odnoszących się do przedmiotu normy. Dla wymienionych w nim krajów postanowienia te mają charakter normatywny. W przypadku Polski pojawił się odsyłacz krajowy, w którym zapisano, że: „W Polsce, w instalacjach elektrycznych SPD stosowane są zgodnie z aktualnymi warunkami technicznymi”.

W rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, znajdziemy następujące zapisy (Rozdział 8 Instalacja elektryczna):

• § 180. Instalacja i urządzenia elektryczne, przy zachowaniu przepisów rozporządzenia, przepisów odrębnych dotyczących dostarczania energii, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, a także wymagań Polskich Norm odnoszących się do tych instalacji i urządzeń, powinny zapewniać:

2) ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym, przepięciami łączeniowymi i atmosferycznymi, powstaniem pożaru, wybuchem i innymi szkodami,

• § 183. 1. W instalacjach elektrycznych należy stosować:

(…)

10) urządzenia ochrony przeciwprzepięciowej (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1422).

Zapisy zawarte w Warunkach Technicznych obejmują wszystkie rodzaje budynków – a tym samym dotyczą również budownictwa jednorodzinnego. Tak więc także w instalacjach elektrycznych budynków jednorodzinnych należy stosować ograniczniki przepięć.