Pomiar wyłączników różnicowoprądowych (RCD) – jak prawidłowo wykonać test RCD w instalacji elektrycznej. Pobierz skrócony protokół wraz z chacklistą

Pomiar RCD to nie tylko formalność – to kluczowy element oceny bezpieczeństwa instalacji. Zgodnie z normą PN-HD 60364-6 oraz PN-EN 61557-6, każdy wyłącznik różnicowoprądowy musi być regularnie testowany w ramach pomiarów okresowych oraz po każdej modernizacji instalacji elektrycznej.

Pomiar wyłączników RCD wykonuje się przy obecnym napięciu w instalacji, co oznacza, że testy przeprowadza się na działającej instalacji – pod napięciem. Pomiar bez napięcia jest niemożliwy, ponieważ test polega na sztucznym wytworzeniu prądu różnicowego, który musi przepłynąć przez urządzenie w warunkach rzeczywistych.

Wymagania:

• dostęp do tablicy mieszkaniowej (rozdzielnicy),

• zachowanie szczególnej ostrożności – praca przy napięciu znamionowym (230/400 V),

• stosowanie mierników przeznaczonych do testów RCD.

Do pomiaru używa się specjalistycznych mierników takich jak np.:

• Metrel MI 3152 EurotestXC,

• Sonel MPI 530 (lub nowsze wersje jak MPI-540).

Krok 1: Przygotowanie stanowiska

1. Zidentyfikuj RCD – określ, które obwody są zabezpieczone danym wyłącznikiem.

2. Sprawdź warunki pracy – napięcie zasilania, stan połączeń ochronnych, przewód PE.

3. Podłącz miernik do gniazda lub bezpośrednio do zacisków wyjściowych RCD.

Krok 2: Ustawienia miernika

Metrel MI 3152:

• Wybierz funkcję RCD na pokrętle.

• Skonfiguruj parametry:

  • Typ RCD: AC / A / B / F (w zależności od instalacji),

  • IΔn – wartość prądu różnicowego nominalnego (np. 30 mA),

  • Rodzaj testu: ½ IΔn, IΔn, 5 IΔn,

  • Opóźnienie czasowe: T (dla typów czasowych),

  • Faza testu: faza dodatnia / ujemna – sprawdź w obu polaryzacjach.

Sonel MPI 530:

• Wybierz pomiar RCD z menu głównego.

• Ustaw:

  • Prąd różnicowy – zgodny z urządzeniem (najczęściej 30 mA),

  • Rodzaj testu – podstawowy, selektywny, czasowy,

  • Typ wyłącznika – np. AC, A, S,

  • Kierunek polaryzacji – najlepiej automatycznie (Auto Phase).

Krok 3: Wykonanie pomiarów

1. Test ½ IΔn – sprawdzenie, czy RCD nie zadziała przy prądzie mniejszym od nominalnego (weryfikacja odporności na błędy).

2. Test IΔn – urządzenie powinno zadziałać w czasie <300 ms.

3. Test 5 IΔn – RCD musi zadziałać w czasie <40 ms.

4. Test czasu zadziałania – miernik mierzy opóźnienie reakcji urządzenia.

5. Test napięcia dotykowego – czy napięcie nie przekracza 50 V.

• Pomiar bez załączonego napięcia – brak możliwości testu.

• Nieprawidłowe ustawienie typu RCD – może prowadzić do fałszywych wyników.

• Pominięcie testu w dwóch polaryzacjach – częsty błąd.

• Brak odczytu czasu zadziałania – pomiar tylko „czy zadziałało” to za mało.

Pomiary RCD muszą być zgodne z:

• PN-EN 61557-6 – Wymagania dotyczące przyrządów do pomiarów wyłączników RCD,

• PN-HD 60364-6 – Sprawdzanie instalacji elektrycznych,

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych.

• Pomiar zawsze wykonujemy pod napięciem.

• Typ RCD musi być dobrany zgodnie z dokumentacją instalacji.

• Testujemy działanie przy różnych wartościach prądu (½ IΔn, IΔn, 5 IΔn).

• Miernik musi być odpowiednio skalibrowany i skonfigurowany.

• Wyniki należy udokumentować – np. w protokole z pomiarów.