Tytułem wstępu wyjaśniamy, że poniższa problematyka będzie analizowana w odniesieniu do tematów związanych z szeroko rozumianym prawem w odniesieniu do kwestii stricte związanych z zagadnieniami energetycznymi (mimo, iż część definicji legalnych zawiera w swoim zakresie odniesienia np. do sieci gazowych etc.).
Przyłącze, sieć, instalacja – czym są? Które przepisy regulują przedmiotowe pojęcia?
Często spotykamy się z problemem poprawnego wyjaśnienia powszechnie występujących w życiu codziennym terminów (definicji). Przyłącze, sieć i instalacja właśnie do takich definicji z całą pewnością należą. W dalszej części publikacji skupimy się na precyzyjnym wyjaśnieniu tych terminów przez pryzmat obowiązujących przepisów prawa.
Problematyczne definicje – wyjaśniamy czym są przyłącze, sieć i instalacja
a) Definicja instalacji energetycznej – przez instalację należy rozumieć urządzenia z układami połączeń między nimi – tak art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1385) – dalej: „pr. ener.”;
b) Definicja sieci energetycznej – przez sieć należy rozumieć instalacje połączone i współpracujące ze sobą, służące do przesyłania lub dystrybucji energii, należące do przedsiębiorstwa energetycznego – tak art. 3 pkt 11 pr. ener.;
c) Definicja przyłącza energetycznego – przez przyłącze należy rozumieć odcinek lub element sieci służący do połączenia urządzeń, instalacji lub sieci podmiotu, dostosowany do mocy przyłączeniowej, z pozostałą częścią sieci przedsiębiorstwa energetycznego świadczącego na rzecz podmiotu przyłączanego usługę przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej – tak § 2 pkt 15 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z 04.05.2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz. U. z 2007 r. poz. 623).
W tym miejscu korzystając z okazji warto jest również wyjaśnić dodatkowe dwa terminy związane z sieciami energetycznymi:
d) Definicja sieci przesyłowej – rozumiemy przez to sieć gazową wysokich i średnich ciśnień funkcjonalnie ze sobą związanych, z wyłączeniem gazociągów kopalnianych i bezpośrednich, albo sieć elektroenergetyczną najwyższych lub wysokich napięć, za których ruch sieciowy są odpowiedzialni odpowiednio operator systemu przesyłowego gazowego oraz operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego, z wyłączeniem linii bezpośrednich – tak art. 3 pkt 11a pr. ener. (definicja ta obowiązuje dopiero od dnia 7 września 2023 r.);
e) Definicja sieci dystrybucyjnej – rozumiemy przez to sieć gazową wysokich, średnich i niskich ciśnień, z wyłączeniem gazociągów kopalnianych i bezpośrednich, albo sieć elektroenergetyczną wysokich, średnich i niskich napięć, za których ruch sieciowy są odpowiedzialni odpowiednio operator systemu dystrybucyjnego gazowego oraz operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, z wyłączeniem linii bezpośrednich – tak art. 3 pkt 11b pr. ener. (definicja ta obowiązuje dopiero od dnia 7 września 2023 r.).
Dlaczego powyższe definicje budzą tyle wątpliwości i problemów natury praktycznej?
Warto jest skupić się nad przyczyną, dla której terminy takie jak np. przyłącze, sieć czy instalacja, budzą wśród licznego kręgu podmiotów wątpliwości związane z należytym ich interpretowaniem. W przestrzeni publicznej bardzo często pojawiają się zapytania natury technicznej oraz prawnej, z których jasno wynika, że przedmiotowe definicje nie są ludziom powszechnie znane.
W tym miejscu warto jest zwrócić uwagę na pozytywny ruch ustawodawcy, który powyższe definicje w zasadzie wszystkie, o których traktuje niniejsza publikacja – zamieścił w ustawie prawo energetyczne. To ważny krok w kierunku ułatwienia dostępu do problematycznych definicji. Dlatego też warto jest propagować powyższą wiedzą i przytaczać legalne definicje tych pojęć.
Często problemem może być sam dostęp i sczytanie aktu prawnego. Warto jest podkreślić, że dostęp do aktualnych przepisów jest stały, bezpłatny i dostępny z każdego urządzenia. Dodatkową wskazówką jest to, że zawsze warto jest sprawdzić pierwsze przepisy danego aktu prawnego, gdyż to właśnie w tym miejscu występują wyjaśnienia, definicje etc. W odniesieniu do problematyki związanej z szeroko rozumianymi zagadnieniami związanymi z prawem energetycznym, sytuacja ta jest dużo łatwiejsza. Nasz ustawodawca regularnie dokonuje nowelizacji przepisów prawa energetycznego, co w korzystny sposób przyczynia się do usystematyzowania wiedzy, dostępu do niej oraz praktycznego jej stosowania w dniu codziennym w odniesieniu do różnego rodzaju zamierzeń inwestycyjnych.
Dodatkowo należy wskazać, że sytuacji często nie poprawiają stanowiska organów administracyjnych, które dokonując oceny danego zagadnienia, dość swobodnie oceniają dane zamierzenie. Kluczem do należytego ocenienia zagadnienia jest każdorazowe wnikliwe zweryfikowanie aktualnego stanu faktycznego, kompleksowe sprawdzenie dokumentacji w przedłożonej sprawie, określenie przepisów, które mają odniesienie do danego zagadnienia faktycznego oraz posiłkowanie się aktualnym orzecznictwem. W takich okolicznościach ryzyko popełnienia błędu (błędnej kwalifikacji zamierzenia tzn. określenia czy dany element to przyłącze, czy może sieć albo instalacja), realnie zmniejsza się. Sam inwestor na etapie zadawania pytań do organu (np. etap wnioskowania), może już pomóc w postaci należytego i rzetelnego opisania konkretnego zamierzenia, które prawdopodobnie będzie przedmiotem rozważań organu administracji architektoniczno-budowlanej.
Podsumowanie
Zagadnienia związane z poprawną definicją przyłączy, sieci lub instalacji elektrycznych budziły i prawdopodobnie będą budzić wątpliwości (od prowadzenia w życie większości tych definicji minęło parę lat). Głównie mowa tu o wątpliwościach natury prawnej i praktycznej. Warto jest za każdym razem pomagać sobie poprzez:
a) należyte zbadanie stanu faktycznego;
b) zapoznanie się z kompleksową dokumentacją w sprawie (dokumenty formalno-prawne);
c) właściwe określenie podstaw prawnych zagadnienia;
d) odwoływanie się do stanowisk prezentowanych w orzecznictwie (wskazówki interpretacyjne);
e) korzystanie z komentarzy fachowców i autorytetów z danej branży.